Wiek emerytalny we Włoszech – jaki jest?

Wiek emerytalny w Italii to obecnie 67 lat dla obu płci. To jeden z najwyższych wskaźników w Europie! Ustalono go na mocy reformy z 2012 roku, znanej jako Legge Fornero. Reforma ta miała na celu dostosowanie systemu emerytalnego do zmieniającej się struktury demograficznej i wyzwań ekonomicznych, z jakimi boryka się kraj.

Co ciekawe, dla osób, które dopiero zaczynają swoją karierę zawodową, przewiduje się możliwość wzrostu wieku emerytalnego nawet do 71 lat.

Włoski system emerytalny opiera się na trzech filarach: państwowym, pracowniczym i indywidualnym. Każdy z nich ma swoje zasady, co daje obywatelom możliwość wyboru najlepszego rozwiązania dla siebie.

Pierwszy filar to obowiązkowa emerytura państwowa, która zapewnia podstawowe świadczenia. Aby otrzymać emeryturę, trzeba osiągnąć wiek 67 lat i mieć co najmniej 20-letni okres składkowy. Wysokość emerytury zależy od sumy wpłaconych składek, które są indeksowane według wzrostu realnego PKB. W 2023 roku średnia emerytura wynosiła około 1300 euro miesięcznie. W obliczu rosnących kosztów życia, to może być niewystarczające dla wielu seniorów.

Drugi filar to dobrowolne programy emerytalne, takie jak zamknięte fundusze dostępne tylko dla pracowników danego sektora, otwarte fundusze emerytalne oraz indywidualne plany oszczędnościowe (PIP). Niestety, zainteresowanie prywatnymi funduszami emerytalnymi jest wciąż niskie. Z danych z grudnia 2023 roku wynika, że z 23,7 miliona pracujących Włochów jedynie 10,7 miliona korzysta z programów uzupełniających.

Trzeci filar to dodatkowe programy, które mają na celu uzupełnienie dochodów po zakończeniu aktywności zawodowej. Na koniec 2023 roku wartość zarządzanych aktywów w tych funduszach wynosiła 222,6 miliarda euro. Mimo to, ich popularność wśród Włochów pozostaje na niskim poziomie.

Dla kobiet i mężczyzn wiek emerytalny wynosi 67 lat, co jest istotną zmianą w porównaniu do wcześniejszych lat, kiedy to panie mogły przechodzić na emeryturę wcześniej. Reforma miała na celu zniwelowanie różnic w traktowaniu obu płci na rynku pracy oraz w systemie emerytalnym. Kobiety mogą skorzystać z programu Opzione Donna, który pozwala na wcześniejsze przejście na emeryturę w wieku 60 lat, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów dotyczących długości opłacania składek.

Osoby, które chcą skorzystać z wcześniejszej emerytury, muszą spełnić wymagania dotyczące długości okresu składkowego. Pracownicy najemni mogą przejść na emeryturę po ukończeniu 58 lat, jeśli mają udokumentowane 35 lat pracy. Z kolei samozatrudnieni, tacy jak rzemieślnicy czy rolnicy, mogą przejść na emeryturę w wieku 59 lat, również przy spełnieniu wymogu 35-letniego okresu składkowego. Dla osób z co najmniej 40-letnim okresem płacenia składek możliwe jest przejście na emeryturę niezależnie od wieku.

Włochy stają przed poważnymi wyzwaniami demograficznymi. Na 100 pracowników przypada około 40 seniorów, co jest jednym z najwyższych wskaźników w krajach OECD. W odpowiedzi na te wyzwania, wprowadzono różnorodne programy emerytalne, aby pomóc obywatelom w gromadzeniu oszczędności. Oprócz obowiązkowej emerytury państwowej, dostępne są zamknięte fundusze emerytalne, otwarte fundusze emerytalne oraz różne indywidualne plany oszczędnościowe.

Zamknięte fundusze emerytalne to umowy zbiorowe między pracownikami a pracodawcami, a ich wartość aktywów wynosiła na koniec 2023 roku około 68 miliardów euro. Otwarte fundusze emerytalne, zakładane przez banki i firmy ubezpieczeniowe, pozwalają na indywidualne oszczędzanie na emeryturę, a ich łączna wartość aktywów wynosiła około 32,6 miliarda euro. Indywidualne plany oszczędnościowe (PIP) również cieszą się zainteresowaniem, ale ich popularność wciąż pozostaje na niskim poziomie.

Ubiegając się o emeryturę, warto zrozumieć cały proces. Osoba zainteresowana musi osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 67 lat oraz udokumentować co najmniej 20-letni okres składkowy. Włosi mogą składać wnioski o emeryturę na kilka sposobów: osobiście w lokalnym biurze Istituto Nazionale della Previdenza Sociale (INPS) lub pocztą, korzystając z listu poleconego z potwierdzeniem odbioru.

Jeśli czujesz się niepewnie w kwestiach formalnych, możesz skorzystać z pomocy instytucji zwanych Patronati, które oferują bezpłatną pomoc w przygotowaniu i składaniu wniosków emerytalnych. Proces ubiegania się o emeryturę może być skomplikowany, dlatego warto zacząć działania co najmniej sześć miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Pamiętaj, aby zgromadzić wszystkie niezbędne dokumenty, takie jak dowód tożsamości, zaświadczenie o miejscu zamieszkania oraz dokumenty potwierdzające okres składkowy.

A jeśli pracowałeś w innych krajach Unii Europejskiej, masz możliwość zsumowania swoich okresów składkowych, co może pomóc w uzyskaniu prawa do emerytury.

Wysokość emerytury zależy od wielu czynników, w tym od długości okresu składkowego oraz wysokości wpłacanych składek. Średnia emerytura w 2023 roku wynosiła około 1300 euro miesięcznie. W obliczu rosnących kosztów życia oraz inflacji, to może być niewystarczające. Osoby, które opłacały składki przez co najmniej 37 lat, mogą liczyć na dodatkowy roczny dodatek w wysokości do 5000 euro, co stanowi istotne wsparcie dla długoterminowych pracowników.

Minimalna emerytura nie może być niższa niż 660 euro miesięcznie. Osoby, które nie osiągną tej kwoty, mają prawo ubiegać się o zasiłek socjalny, znany jako Assegno Sociale. Warto pamiętać, że emerytury mogą się znacznie różnić w zależności od sektora pracy oraz indywidualnych osiągnięć zawodowych.

Chcesz dowiedzieć się więcej o systemach emerytalnych w innych krajach? Sprawdź artykuł: wiek emerytalny w Hiszpanii.